18.11.2021 Od wielu lat wizualna inspekcja fotografii dna oka oraz badanie obrazów uzyskanych za pomocą optycznej tomografii OCT są wykorzystywane przez okulistów do diagnostyki chorób oczu i monitorowania postępów terapii dzięki możliwości wykrywania morfologicznych biomarkerów patofizjologii. Jednakże, wczesne zwyrodnienie siatkówki może wpływać na fizjologię fotoreceptorów i ich funkcjonalną odpowiedź na bodźce świetlne na długo przed zaburzeniem morfologii siatkówki w skali widocznej przez instrumenty kliniczne.
Anomalie w odpowiedzi fizjologicznej mogą być mierzone za pomocą elektroretinografii (ERG), poprzez rejestrację prądów elektrycznych generowanych bezpośrednio przez neurony siatkówki w połączeniu z wkładem pochodzącym z glii siatkówki. Wadą ERG jest to, że mierzy ona średnią odpowiedź z dużych obszarów siatkówki i może nie zauważyć zmian fizjologicznych występujących tylko w małych obszarach. Problem ten może być częściowo rozwiązany przez wieloogniskowe ERG, które mierzy odpowiedź z określonych regionów siatkówki. Problemem pozostaje jednak odróżnienie degeneracji fotoreceptorów od degeneracji neuronów siatkówki.
Ostatnio opracowano nową technikę zwaną optoretynografią (ORG). W technice tej fizjologiczna odpowiedź na pojedynczy impuls świetlny jest mierzona za pomocą OCT. W naszej pracy skupiamy się na opracowaniu ORG, która może mierzyć odpowiedź na bodziec migotania. Podobne pomiary były już wielokrotnie wykonywane za pomocą ERG i okazały się kluczowe w analizie adaptacji świetlnej siatkówki oraz krytycznej częstotliwości migotania (CFF) pomiędzy plamką żółtą a peryferiami.
Nasze wyniki pokazały, że jesteśmy w stanie wykryć odpowiedź fotoreceptorów na różne częstotliwości migotania w sposób powtarzalny. Wykazaliśmy również zdolność do przestrzennego wykrywania odpowiedzi na bodziec z paskami światła migoczącymi z różnymi częstotliwościami. Wyniki te podkreślają perspektywę bardziej obiektywnego badania zmian CFF w całej siatkówce lub pełnej charakterystyki przestrzennie rozdzielczej czasowej odpowiedzi częstotliwościowej siatkówki za pomocą perymetrii migotania ORG i innych nowych dokładnych badań funkcjonalnych siatkówki dla wczesnego wykrywania zwyrodnienia siatkówki i monitorowania terapii.
Tekst: dr Sławomir Tomczewski, e-mail: stomczewski@ichf.edu.pl
