24.06.2024 Międzynarodowe Centrum Badań Oka (ICTER) znalazło się w gronie laureatów prestiżowego konkursu „Teaming for Excellence” w Horyzoncie Europa (HE). Finansowanie pozwoli utworzyć Centrum Doskonałości, a dotychczasowa misja ICTER – tworzenie nowoczesnych okulistycznych narzędzi diagnostycznych i walka z chorobami wzroku dotykającymi ponad 250 mln ludzi na świecie – będzie realizowana na większą skalę.
Instytut Chemii Fizycznej Polskiej Akademii Nauk (IChF) w ramach Translational Research and Innovation in Ophthalmology Vision – Centre of Excellence (TRIO-VI CoE) podniesie do rangi Centrum Doskonałości Naukowej istniejącą podjednostkę Międzynarodowe Centrum Badań Oka (ICTER). Nowe Centrum Doskonałości Naukowej będzie działać w Warszawie i powstanie we współpracy z partnerami strategicznymi: Institute of Ophthalomogy z University College London i Institut de la Vision przy Sorbonne Université. ICTER CoE będzie kontynuować dotychczasową misję Centrum, jaką jest rozwój nowych technologii prowadzących do opracowania nowych metod leczenia oczu w zakresie chirurgii minimalnie inwazyjnej, biochemicznej kontroli maszynerii białek, naprawy genetycznej w chorobach dziedzicznych oraz inżynierii tkankowej. Pracujemy również nad rozwojem obrazowania optycznego i najnowocześniejszych technologii robotycznych wspomagających chirurgię oka i dostarczanie leków. Kierownikiem projektu jest prof. dr hab. Maciej Wojtkowski, który niemal 25 lat temu zbudował pierwszy laboratoryjny układ do badania siatkówki i zmienił paradygmat obrazowania oka.
ICTER CoE stanowi milowy krok, mający na celu uwolnienie pełnego potencjału naukowego i komercjalizacyjnego dotychczasowego centrum ICTER oraz intensyfikację jego wpływu na społeczeństwo, naukę, edukację i zdrowie poprzez przyspieszenie wprowadzania terapii i nowych rozwiązań w ochronie wzroku. Projekt stanowi odpowiedź na rosnący w skali globalnej problem zdrowotny związany z chorobami wzroku – brak wczesnej diagnostyki dla wielu schorzeń, brak skutecznych terapii spowalniających progresję choroby i – co najważniejsze – brak skutecznych metod przywracających wzrok. Ambitnym celem ICTER CoE jest dołożenie swojej cegiełki do przekroczenia każdej z wymienionych barier, poprawy komfortu życia pacjentów i zmniejszenie obciążeń dla krajowych systemów opieki zdrowotnej.
Nadrzędnym celem naukowym ICTER CoE jest dogłębne zbadanie dynamiki i plastyczności ludzkiego oka, co przełoży się na opracowanie nowych terapii i narzędzi diagnostycznych. Do najważniejszych wyzwań stojących przed ICTER CoE należą:
- stworzenie nowoczesnych metod obrazowania optycznego oka oraz narzędzi diagnostycznych do praktyki okulistycznej;
- rozszyfrowanie mechanizmów powstawania chorób oczu – zarówno rzadkich, jak i powszechnie występujących;
- opracowanie terapii genowych i alternatywnych metod leczenia istniejących zaburzeń wzroku;
- edukacja i szkolenie młodych naukowców oraz lekarzy;
- utworzenie wirtualnej kliniki okulistycznej;
- intensywna współpraca z otoczeniem zewnętrznym: ośrodkami akademickimi i naukowo-badawczymi, klinikami okulistycznymi, organizacjami pacjentów oraz szeroko rozumianym biznesem.
Centra Doskonałości to sposób na rozwój najlepszych instytutów badawczych
Tworzenie nowych lub ulepszanie już istniejących Centrów Doskonałości to skuteczny instrument włączania polskich placówek naukowo-badawczych do światowej elity. W naszym kraju do tej pory działają 4 projekty realizowane w ramach programu „Teaming for Excellence”, a teraz dołączają kolejne trzy. Obok ICTER, finansowanie otrzymało także Centrum Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika Polskiej Akademii Nauk (Astrocent Plus) oraz Sieć Badawcza Łukasiewicz – PORT Polski Ośrodek Rozwoju Technologii (P4Health). Polska jest jedynym krajem, który w tym prestiżowym konkursie otrzymał dofinansowanie aż trzech projektów.
Każdy z projektów będzie trwał 6 lat i otrzyma grant z Programu Ramowego Horyzont Europa w wysokości 15 mln euro. Środki Komisji Europejskiej zostaną uzupełnione przez Fundację na Rzecz Nauki Polskiej w ramach programu MAB FENG (8 mln euro) oraz przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (7 mln euro).
Gratulujemy pozostałym laureatom konkursu i nie możemy doczekać się sukcesów tworzonych Centrów Doskonałości.
Autor: red. naukowy Marcin Powęska.
